Vandaag tijdens onze algemene beschouwingen proberen we van een afstandje te kijken naar deze raadsperiode en daarna. Omdat het komende jaar het laatste jaar is dat deze raad nog plannen kan verwezenlijken willen we de keuzes in het perspectief van de langere termijn plaatsen. Zo laten we ons werk netjes achter voor de volgende periode.

Onze visie is bepalend voor de manier waarop wij invulling geven aan onze verantwoordelijkheid als raadsleden. Mensen die zich verenigd hebben in de ChristenUnie proberen vanuit hun christelijk geloof hun invloed uit te oefenen. Ze laten zich inspireren door de Geest en leiden door het Woord van God waarin Hij zich openbaart. We zien het als onze opdracht om God en onze naaste lief te hebben en geloven dat onze samenleving baat heeft bij het naleven van zijn geboden.

Kennis van en begrip voor elkaars visie is randvoorwaardelijk voor een goede samenwerking en een cultuur van wederzijds begrip. Die cultuur is een product van ons als individuen. Daar zijn wij elk als persoon op aan te spreken. Ook al lopen onze idealen mijlenver uiteen, we moeten iets met elkaar. We spreken onze overwegingen naar elkaar uit en hebben een luisterend oor voor elkaar. Naar de burger toe presenteren we ons als individuele partijen maar ook als politieke vertegenwoordigers, als één raad.

Juist op dat laatste aspect willen wij graag verbetering aanbrengen. Wij zouden de rol van de raad als collectieve volksvertegenwoordiging  vorm willen geven om besluitvorming dichter bij de mensen te brengen die wij vertegenwoordigen. Wij stellen voor dat er meerdere voorstellen m.b.t. burgerparticipatie worden uitgewerkt. Vervolgens kunnen we als raad het beste voorstel kiezen en dat deze periode nog tot uitvoering brengen. 

Kijkend naar de gehele periode zien wij een struikelende start van de nieuwe gemeente. Op sommige plaatsen is zelfs een behoorlijke smak gemaakt. Wij kunnen ons niet aan de indruk onttrekken dat op belangrijk plekken achterstanden zijn ontstaan. Dit zien we terug in het reguliere beleid maar ook in de grotere plannen die zijn vastgesteld.

 Wij vragen ons af of dat beeld wordt gedeeld en zoeken naar de  oorzaken om hier lering uit te trekken. Zijn er structurele oorzaken aan te wijzen? Zoals bv. de knelpunten in de organisatie, de daadkracht van het college, de dominantie van de grote projecten, een te grote ambitie... Wij zijn er nog niet uit wat de belangrijkste oorzaak is maar zijn wel benieuwd naar de inzichten van anderen. 

Met enkele voorbeelden willen wij dit illustreren.

Ambtelijk apparaat

Laten we beginnen met de basis en dat is het ambtelijk apparaat. Voor een succesvolle organisatie moet dit op orde zijn.

Inmiddels zijn we er achter dat er helaas nog steeds knelpunten in de organisatie zitten. Voor een belangrijk deel het gevolg van een zgn. efficiënt personeelsbeleid. Aangemoedigd door de raad en niet tijdig ingegrepen door het college. 

Daarbij speelt ook nog eens dat er het nodige aan schort in de aansturing. Het college is weinig bestuurskrachtig, terwijl zij sturend  moet zijn in de vertaling van de politieke wil naar concreet beleid. Ook de problemen met de voormalige directie droegen niet bij aan een gunstig klimaat voor een soepele organisatie.

De hoop is dat alle restpuntjes van de fusie volgend jaar zijn weggewerkt. Daar zit haast achter omdat we anders worden ingehaald door de voorspelde groei van het ambtelijk apparaat als gevolg van de ontwikkelingen van deze gemeente. Dat vraagt weer hele andere kwaliteiten van de bestuurlijke aansturing. Wij hebben hier inmiddels voldoende kanttekeningen bij geplaatst en zijn benieuwd welke verbeteringen het college voorziet m.b.t. de aansturing van de groeiende organisatie. 

Onderwijs

Wij willen even stilstaan bij onderwijs. Een belangrijk beleidsterrein dat alle jongeren in deze gemeente raakt. De gemeente heeft hier een brede verantwoordelijkheid. Ook scholen krijgen steeds meer verantwoordelijkheid die verder strekt dan het eigen schoolplein. Daar ontmoeten  de scholen en de gemeente elkaar en ontdekken een wederzijds belang.  Tenminste, als die communicatie over en weer wordt georganiseerd.

In Katwijk lijkt dit onderontwikkeld terrein te zijn. Op gebieden als kustveiligheid en economie creëren we brede platforms en brengen we alle partijen uit het veld bij elkaar. Het overleg met de scholen beperkt zich voornamelijk tot de huisvesting en enkele losse beleidspunten.

De ChristenUnie vindt het belangrijk dat de scholen en de gemeente elkaar regulier als gelijkwaardige partners spreken om over de volle breedte van het veld van gedachten te wisselen en het werken af te stemmen. We stellen ons voor dat hier een platform voor wordt opgericht. Vanuit het onderwijs  bereiken ons de signalen dat dit node wordt gemist.

De ChristenUnie is niet onder de indruk van de resultaten die wethouder van Duijn op dit gebied boekt. Een integrale visie op het onderwijs ontbreekt. Graag willen wij de wethouder een duwtje  in de goede richting geven door als raad een hoorzitting  te organiseren met het onderwijsveld. Hier kunnen we een goed beeld krijgen van de situatie en de wethouder met concrete punten op pad sturen. Denk daarbij aan: de lokale initiatieven m.b.t. de brede school, het peuterspeelzaalwerk (bv. in Rijnsoever Noord) en de doordecentralisering die nog niet naar tevredenheid van de scholen is geregeld. Een actueel onderwerp is het visserijonderwijs. Het veld heeft plannen, de KBV ook en de wethouder? Door niet te kiezen ontstaat er een achterstand.

Woningbouw versus Infrastructuur

Ook in de woningbouw beginnen achterstanden te ontstaan. In tegenstelling tot een afgesproken aantal van 1.900 woningen haalt deze gemeente er ongeveer 1.600. De oorzaak van deze tegenvaller wordt steeds gezocht in procedurele zaken.

De ChristenUnie vindt dit te kort door de bocht. De Raad van State heeft nu al twee keer bestemmingsplannen in Rijnsburg onderuit gehaald door te stellen dat ook een beperkte toename van verkeer tot onaanvaardbare consequenties kan leiden.  De infrastructuur is ook daar immers nu al overbelast .

Dit betekent dat we ons een meer fundamentele  vraag moeten stellen, namelijk of de infrastructuur het groeiende aantal bewoners aan kan. Het niet kunnen overtuigen van het hoogste rechtscollege brengt ons tot het voorstel om hierover een discussie te voeren in de commissie. Te meer omdat het stilleggen van bouwplannen ook forse kosten  met zich meebrengt.

Regionale Vervoersverbindingen

Dit brengt ons bij de regionale infrastructuur; een belangrijke prioriteit voor deze gemeente. De ambitie die het college voor 2008 had om concrete afspraken te maken tussen regio, provincie en rijk over aanleg, kosten en kostenverdeling van grote infrastructurele voorzieningen, zijn niet gehaald en voor 2009 naar beneden bijgesteld. Sprak men eerst over de Noordelijke Randweg Rijnsburg, de RGL, N206-Duinvallei, de Rijnlandroute en de aansluitingen op de A44, nu beperkt het college zich tot de eerste twee. Graag horen wij van u wat hierbij de concrete voorstellen zijn, omdat wij die in de begroting niet terug kunnen vinden.

Ouderenhuisvesting

Die stilstand is ook te zien op het gebied van huisvesting voor ouderen. Het uitstellen van de vernieuwing van de woningen van de Vlietstede en het Andreashofje leidt tot verpaupering en leegstand. Ook hier liggen al langere tijd plannen. Het vraagt voortvarendheid van deze gemeente om in samenspraak met deze organisaties over te gaan tot het spoedig opknappen van deze panden.

Niet gehaald...

Deze voorbeelden tonen aan dat er een achterstand ontstaat. Dat kan vele mensen raken, denk aan de accommodaties voor de Maatschappelijke opvang, de Schuit, Oranjevereniging Katwijk aan Zee, wijkvereniging Hoornes Rijnsoever, centrale huisvesting maar ook het verwerken van vergunningen, afhandeling van brieven, verdergaande deregulering , etc.

De grotere projecten kennen hun eigen problematiek. Het multifunctioneel complex in de Duinvallei lijkt inmiddels een stille dood gestorven, de N206 wordt toch niet ondertunneld (als het aan het college ligt) en de eerste financiële tegenvallers bij de sport op de stort  dienen zich aan.

Gevoelige dossiers

Enkele gevoelige dossiers zijn wel voortvarend opgepakt. De komst van een AZC leidt vaak tot de nodige commotie maar is gelukkig uiteindelijk   in de raad op een verantwoorde wijze behandeld.

Ook het beleid rond de alcohol- en drugsproblematiek kent de nodige positieve impulsen . Van de discussie die is gestart rond de handhaving van het drugsbeleid verwachten wij nog een goed vervolg.

Financiën

Al eerder hebben we vragen gesteld over de visie op de financiële situatie van onze gemeente op de langere termijn. Voor deze collegeperiode lijkt de begroting op orde maar de verantwoordelijkheid van een wethouder is breder dan alleen op de winkel passen. 

Wij willen twee onderwerpen eruit lichten: precarioheffing en personeelskosten.

De verwachting bestaat dat de precarioheffing wordt afgeschaft. Professioneel risicomanagement zou dit forse risico  op moeten vangen. Wethouder de Jong zag alleen een oplossing in het verhogen van de OZB . Deze forse kostenstijging voor de inwoners is niet in lijn met het collegebeleidsplan. Gelukkig werd hij gered door de laatste circulaire waar enkele meevallers in werden benoemd.  De vraag is hoe structureel deze meevallers zijn . Voorkomen moet worden dat het risico van het wegvallen van de precarioheffing wordt doorgeschoven naar een volgende periode.

Volgens het rapport Katwijk in Groei gaan de personeelslasten de komende periode stijgen. Voor 2010 verwacht men een toename van zo'n 4 miljoen euro . De inkomsten  die hier tegenover staan (bijna 4 miljoen euro ) zien we al in de begroting terug. De uitgaven echter niet, bevestigde de wethouder desgevraagd in de commissie . Zo stevent het volgende college af op een tekort van 4 miljoen euro in haar eerste jaar. Dat lijkt ons niet de bedoeling. Zonder ingrijpen lopen de personeelslasten zelfs op naar ca. 8 miljoen euro  per jaar.

Als je anticipeert op deze groei moet je dat terugzien in je meerjarenbegroting. Wij vragen ons dan ook af of de provincie deze begroting zal accepteren . Het kan toch niet de bedoeling zijn dat we de rekening bij de toekomst neerleggen?

In deze financieel risicovolle tijden moeten we wijzen op het dividend aangezien dit een belangrijke financieringsbron is. Kan de wethouder iets zeggen over de ontwikkeling hiervan in de komende tijd ?

In de praktijk

Als raad controleren we het beleid en proberen dat zo nodig bij te sturen. Dat lukt niet altijd. Precies een jaar geleden hebben wij als raad twee moties aangenomen  die betrekking hadden op hele praktische zaken: bomen en fietsen.

In de begroting staat ietwat laconiek  dat in de afgelopen periode meer bomen zijn gekapt dan herplant. Vorig jaar hebben we een motie ingediend om het college aan te zetten tot actie om begin 2008 een groenbeleidsplan te presenteren en creatieve opties rond de herplantplicht te formuleren.  Tot op heden hebben wij, behalve een aankondiging ,  daar nog niets van gezien. Wij zijn benieuwd waarom dit een jaar heeft moeten duren.

Ook de fietsers wachten nog steeds. Wij hebben gevraagd om extra aandacht  voor het onderhoud van fietspaden. Hiervan zien wij niets terug. Niet op papier en, nog vervelender,  niet in de praktijk. Wij vragen u wat er van het uitvoeren van de motie terecht is gekomen.

De aandacht voor praktische zaken brengt ons bij de VORK.  Het college stelt voor om de kwaliteit fasegewijs te verbeteren door er in 2009 250.000 euro voor te begroten. Dit is nog altijd veel minder dan de beoogde 725.000 euro. De fasering zien we niet terug in het meerjarenperspectief: de bedragen blijven gelijk. Ook de prioriteiten zijn niet helder . De ChristenUnie is van mening dat juist voor de leefomgeving waar we elke dag naar kijken en gebruik van maken meer middelen uitgetrokken zouden moeten worden en ondersteunt initiatieven om dit bedrag te verhogen.

Standpunt van de ChristenUnie

Als ChristenUnie staan wij een sterke gemeente voor met de basis op orde. Tevreden burgers en organisaties die blij zijn met de medewerking van trotse medewerkers. Aandacht voor alle plannen en initiatieven van groot tot klein.

Wij willen een gemeente dat het huishoudboekje op orde heeft. Voor nu, maar ook voor de toekomst. Een gezond rentmeesterschap dat verder gaat dan de eigen periode. Passend bij de gezonde ambities die de gemeente nastreeft en vastgelegd in realistische en onderbouwde plannen.

We hebben nog een jaar te gaan om nog enkele mooie stappen te zetten. Wij wensen dit college en deze raad hierbij de onmisbare zegen van onze God toe.